julian assange ne demek?

Julian Paul Assange (d. 3 Temmuz 1971; Townsville, Queensland), Avustralyalı bilgisayar programcısı, internet aktivisti, Wikileaks adlı internet sitesinin editörü ve basın sözcüsüdür.¹

Erken dönem yaşamı

Assange, Queensland eyaletinin Townsville şehrinde doğmuştur.²³ Annesi Christine Ann Hawkins (d. 1951),⁴ görsel sanatçı; babası John Shipton, anti-savaş eylemcisi ve müteahhittir.⁵ Assange, çift ayrıldıktan sonra dünyaya gelmiştir.⁶

1 yaşındayken annesi, aktör olan Richard Brett Assange ile evlenmiştir.⁷⁸⁹ 1979 civarında annesi tekrar boşanmış ve Leif Meynell ile birlikte olmuştur.¹⁰¹¹ Assange'ın göçebe bir çocukluğu olmuştur ve 13'ten fazla Avustralya şehrinde yaşamıştır.¹²¹³

Evde okutulmanın yanı sıra birçok okulda bulunmuştur.¹⁴ İlkokulu 1979–1983 yıllarında New South Wales'ta, liseyi Townsville'da okumuştur. 1994'te Central Queensland Üniversitesi'nde¹⁵ ve 2003–2006 yıllarında Melbourne Üniversitesi'nde¹⁶ programlama, matematik ve fizik okumuştur.

Hackerlık

1987 yılında Mendax kullanıcı adıyla hackerlık işine girmiştir.¹⁷¹⁸ Mendax, Trax ve Prime Suspect; International Subversives adını verdikleri hacker grubunu oluşturmuşlardır.¹⁹ Grup olarak hackledikleri arasında Pentagon, MILNET, Amerika Birleşik Devletleri Deniz Kuvvetleri, NASA, Overseas Telecommunications Commission, Citibank, Lockheed Martin, Motorola, Panasonic bulunmaktadır.²⁰

Programcılık

1993 yılında Assange, Victoria Polisi Çocuk İstismarı Birimi'ne teknik danışmanlık verdi ve kovuşturmalara yardımcı oldu.²¹ Aynı yıl, Avustralya'daki ilk halka açık internet servis sağlayıcılarından biri olan Suburbia Public Access Network'te çalışmaya başladı.²² 1994 yılında programlamaya başladı, "strobe.c" TCP port tarayıcısının yazarlığını yaptı,²³ açık kaynak veritabanı PostgreSQL'a yamalar (1996), Usenet önbellekleme yazılımı NNTPCache (1996), Rubberhose için inkar edilebilen şifreleme sistemi (1997),²⁴²⁵ ve web tabanlı arama motorları için komut satırı aracı Surfraw'ı yaptı (2000).²⁶ Bu dönemde, AUCRYPTO forumunu yönetti,²⁷ 1996 yılında 5.000 aboneye sahip olan "bilgisayar güvenliği konusunda tavsiyeler veren" bir web sitesi olan Best of Security'yi çalıştırdı;²⁸ Avustralyalı bilgisayar korsanları hakkındaki Suelette Dreyfus'un Underground (1997) kitabının araştırmasına katkıda bulundu.²⁹

Ağustos 1999'da ses-veri toplama teknolojisi için Ulusal Güvenlik Ajansı'na verilen bir patent için: "Bu patent, insanları endişelendirmelidir. İnsanların denizaşırı telefon aramaları anlaşılmaz bir yabancı casus ajansının bağırsaklarında kopyalanıp arşivleniyor ve dinleniyor" demiştir.³⁰ Hükûmetler tarafından teknolojinin sistematik olarak istismarı, dünya vatandaşlarının temel özgürlüklerine karşı sürekli bir endişe kaynağı olmayı sürdürdü — onyıldan fazla süre sonra, Cypherpunks (2012) kitabının girişinde Assange özetlemiştir: "Bizim en büyük kurtuluş aracımız internet, şimdiye kadar gördüğümüz totaliterliğin en tehlikeli kolaylaştırıcısına dönüştürülmüştür".³¹

Dünya görüşü

Julian Assange, "Yönetişim Olarak Komploculuk" başlıklı makalesinde, bilginin sızdırılması ve gizlenmesiyle hükmünü sürdüren ve halkını temsil etmeyen yönetimlerin nasıl yıkılabileceğini anlatmıştır. Radikal demokrasi kavramını savunur.³²

WikiLeaks

Wikileaks 2006 yılında kuruldu. Assange dokuz kişiden oluşan yönetim kurulu üyelerinden olup ayrıca basın sözcüsüdür. Gazeteler onu Wikileaks'in "yöneticisi" veya "kurucusu" olarak tanımlasa da Assange, "Ben kendimi kurucu olarak görmüyorum, sadece editörüm." demiştir. Siteye yüklenecek belgelerde en son söz ve onay Assange'ındır. Diğer bütün site çalışanları gibi Assange da site için ücretsiz ve gönüllü olarak çalışmaktadır.

Kurucusu olduğu WikiLeaks, Küba'daki Amerikan üssü Guantanamo'da esirlere yapılan muameleye dair kurallar, Kenya'daki yargısız infazlar, Afganistan ve Irak Savaşı'ndaki sivil ölümlerine dair belgeler yayınladı.³³

ABD diplomatik belge sızıntısı

2010 yılının Kasım ayı sonuna doğru WikiLeaks adlı sitesinde kamuoyuna açıklanan belgeler büyük yankı uyandırmış, Assange'a karşı da bir karalama kampanyası başlatılmıştır.

Soruşturmalar

Cinsel taciz soruşturması

İsveç'teki savcılık 18 Kasım 2010'da cinsel taciz suçlaması nedeniyle Assange için uluslararası yakalama kararı çıkardı.³⁴ 7 Aralık 2010 günü hakkındaki tecavüz iddialarıyla ilgili gönüllü olarak ifade vermeye gittiği Londra'daki polis merkezinde İsveç tarafından hakkında yakalama emri olduğu gerekçesiyle tutuklandı.³⁵ 14 Aralık 2010 tarihinde çıkarıldığı duruşmada kefaletle şartlı tahliye edildi.³⁶

Cinsel taciz kisvesi altında siyasi olarak takibata alındığını iddia eden³⁷ Assange, 19 Haziran 2012 tarihinden itibaren bulunduğu Londra'daki Ekvador Büyükelçiliği'ndeyken 16 Ağustos 2012 tarihi itibarıyla talep ettiği siyasi sığınma hakkı Ekvador hükûmeti tarafından onaylanmıştır.³⁸ Karara itiraz eden İngiltere hükûmeti resmî olarak Ekvador hükûmetini uyarmış ve Assange'ın ülkeden çıkmasına izin verilmeyeceğini ve gerekirse elçilik binasına girileceğini açıklamıştır.³⁹ Ekvador konuyu bölgesel örgütlerin gündemine taşımıştır.⁴⁰

19 Mayıs 2017'de İsveçli başsavcı Marianne Ny, yedi yıldır devam eden cinsel taciz soruşturmasının düşürüldüğünü açıkladı.⁴¹⁴²

ABD'nin casusluk soruşturması

ABD'de yürütülen bir soruşturmada; Julian Assange'ın ABD ordusuna ait gizli belgeleri sızdıran ve halen tutuklu bulunan er Chelsea Manning'i belge sızdırmak için teşvik edip etmediği araştırılıyor. Manning'in belge sızdırma eyleminde Assange'ın rolü olduğu tespit edilirse ABD'nin Assange'a da dava açacağı belirtiliyor.⁴³

Gözaltına alınması

11 Nisan 2019'da, 2012'den beri kaldığı Londra'daki Ekvador Büyükelçiliği'nde, sığınma hakkının kaldırılmasının ardından İngiliz polisi tarafından tutuklandı. Assange'ın avukatı yaptığı açıklamada, "ABD'nin iade talebi" ve "kefalet şartlarını ihlal" gerekçeleriyle gözaltına alındığını söyledi. Ekvador Dışişleri Bakanlığı, Assange'ın 2017'de verilen vatandaşlık hakkının kaldırıldığını bildirdi.⁴⁴

4 Ocak 2021'de yerel mahkeme yargıcı Vanessa Baraitser, Assange'ın ruh salığının bozulma riski yüzünden ABD'ye iade edilmemesi kararı verdi. ABD'nin 14 gün içerisinde temyize gitme hakkı halen bulunmaktadır.⁴⁵

ABD'ye teslim kararı

Londra'daki mahkeme, 19-20 Nisan 2022 tarihinde Julian Assange'ın ABD'ye teslimi yönünde karar aldı.

Kaynakça

Dış bağlantılar

Orijinal kaynak: julian assange. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. ↩
2. ↩
3. ↩
4. ↩
5. ↩
6. ↩
7. ↩
8. ↩
9. ↩
10. ↩
11. ↩
12. ↩
13. ↩

14. Raffi Khatchadourian, "No secrets: Julian Assange's mission for total transparency," The New Yorker, 7 Haziran 2010. Erişim tarihi: 16 Mart 2014. ↩

15. Frazer Pearce, "Assange studied at CQU," , The Morning Bulletin, 18 Aralık 2010. Erişim tarihi: 16 Mart

    ↩
16. ↩
17. ↩
18. ↩
19. ↩
20. ↩

21. Steve Butcher, "Assange helped our police catch child pornographers," The Age, 12 Şubat 2011. Erişim tarihi: 17 Mart 2014. ↩

22. ↩
23. ↩

24. Ryan Singel, "Immune to critics, secret-spilling WikiLeaks plans to save journalism ... and the world," 'Wired]', 3 July 2008. Erişim tarihi: 17 Mart 2014. ↩

25. Suelette Dreyfus, The Idiot Savants' Guide to Rubberhose. Erişim tarihi: 17 Mart 2014. ↩

26. Surfraw: Shell Users' Revolutionary Front Rage Against the Web. Erişim tarihi: 17 Mart

    ↩

27. Suelette Dreyfus, "Network: This is just between us (and the spies)," The Independent, 15 November 1999. ↩

28. Leigh and Harding, WikiLeaks, p. 45. ↩

29. Annabel Symington, "Exposed: Wikileaks' secrets," Wired, 1 Eylül 2009. Erişim tarihi: 17 Mart 2014. ↩

30. ↩

31. Julian Assange, Jacob Appelbaum, Andy Müller-Maguhn, and Jérémie Zimmermann, Cypherpunks: Freedom and the Future of the Internet (New York and London: OR Books, 2012). ↩

32. ↩
33. ↩

34. WikiLeaks’in kurucusu için tutuklama kararı ↩

35. 7 Aralık 2010 tarihli The Guardian haberi 8 Aralık 2010 tarihinde erişilmiştir ↩

36. ↩

37. 17 Ağustos 2012 tarihli Sol portal haberi 19 Ağustos 2012 tarihinde erişilmiştir ↩

38. 16 Ağustos 2012 tarihli Prensa Latina haberi 17 Ağustos 2012 tarihinde erişilmiştir ↩

39. ↩
40. ↩
41. ↩
42. ↩

43. ABD’den Assange’a ‘komplo’ soruşturması ↩

44. ↩
45. ↩

Kategoriler